Czy zdarzało Ci się, że na zajęcia taneczne przychodziła do Ciebie tak „rozentuzjazmowana” grupa dzieci, że nie potrafiła skupić się na nauce tańca? Czy miałeś jako rodzic sytuacje, że Twoje dziecko, nie potrafiło skoncentrować się np. na zadaniu domowym? A być może jako nauczyciel doświadczyłeś wyzwania zaangażowania dzieci do robienia lekcji?

Żyjemy w szalonych czasach. Świat pędzi, a my staramy się za nim nadążyć. Ta umysłowa gonitwa, hałas, nadmiar informacji, rozwój technologii może mieć negatywny wpływ na mózg. Dzieci są, podobnie tak jak my dorośli, przebodźcowane. Mają coraz częściej problem z koncentracją, wyciszeniem czy „panowaniem” nad emocjami.

Kiedyś wydawało mi się, że energia, dynamika, szybkie tempo zajęć tanecznych to klucz do sukcesu. W miarę zdobywania doświadczeń zrozumiałam, że oprócz radości i kontrolowanego szaleństwa, równie ważną umiejętnością na zajęciach, jest umiejętność „wyciszenia” dzieci. Zaczęłam zastanawiać się, co zrobić, by dzieci mogły czerpać więcej korzyści z zajęć tanecznych. Starałam się znaleźć odpowiedź na pytania: jak sprawić, by dzieci mogły lepiej koncentrować się na ćwiczeniach i miały większą motywację do ich wykonywania, a także by dobrze się czuły po zakończeniu zajęć.

W dzisiejszym wpisie na blogu podzielę się z Tobą kilkoma wyciszającymi zabawami, które możesz wykorzystać w pracy dziećmi oraz opowiem, po co je stosować. 

Zabawa na dobry początek.

Kiedy zaobserwujesz, że grupa, z którą zaczynasz pracować jest “rozproszona”, głośna lub trudniej jest Ci skierować uwagę dziecka na daną czynność, warto zrobić przystanek stop i już na początku zastosować ćwiczenia wyciszające. I tak po rozgrzewce, zanim zaczniesz objaśniać dzieciom kroki czy to taneczne, czy z wybranych przez ciebie innych aktywności, przeprowadź z dziećmi ćwiczenie na skupienie uwagi.

Kolorowa klepsydra

Przykładem takiego ćwiczenia, wyciszającego dzieci i przygotowującego do dalszych aktywności może być określona, nie trudna pozycja, w której dzieci muszą wytrzymać przez około minutę. By nie była to “zwykła“ minuta i pozycja niebanalna, warto zastosować np. kolorową dużą klepsydrę i nazwać ciekawie pozycję „przygotowującą” do ćwiczeń.

Niech nazwa pozycji będzie ciekawą zapowiedzią dalszej części Twoich zajęć. Załóżmy, że postanowiłeś z najmłodszymi dziećmi, “wyruszyć” na zajęciach do dżungli. Możesz zatem powiedzieć, że teraz dzieci są krokodylami, lwami… które wygrzewają się na słońcu. I tak dzieci w nieruchomej pozycji krokodyla, lwa… koncentrują się na kolorowej klepsydrze, wyciszają umysł, ciało, a także przygotowują się do tego, co w dalszej części lekcji nastąpi.

Zamek błyskawiczny

Wyobraźmy sobie zamek błyskawiczny, który biegnie od pępka do podbródka. Zamek pomaga nam stać lub siedzieć prosto. Pokazujemy dzieciom zapinanie na zamek: jedna ręka od pępka, druga od dołu pleców, poruszają się w górę. Zamek zapinamy i rozpinamy powoli kilka razy. Nie zapominamy przy tym o oddychaniu. Wdech zapinamy zamek, wydech rozpinamy. W tym czasie dzieci prostują plecy. Możesz rozwinąć zabawę, dodając na końcu okrzyk hura, a dzieci unoszą ręce. Jest to sygnał, że możemy zaczynać dalszą część zajęć. Zabawa pozwala nam przygotować proste plecy, np. do konkretnego tańca, rozciągania czy odrabiania lekcji.

Bajka o krainie marzeń

Oprócz ćwiczeń rozciągających na zakończenie swoich zajęć możesz opowiedzieć dzieciom relaksacyjną bajkę, ćwiczyć jogę, rozwijać umiejętność rozpoznawania emocji, czy robić masażyki. Najlepiej, by Twoje opowieści czy zabawy na zakończenie danej aktywności były związane z tematem twoich zajęć.

Oto przykład bajki, którą możesz opowiedzieć na zakończenie zajęć.

Zachęcamy uczestników, by położyli się w wygodnej pozycji. Następnie włączamy cichą, spokojną muzykę klasyczną i rozpoczynamy opowieść.

Zamknijcie oczy i wybierzcie się razem ze mną na wspaniałą podróż do zaczarowanej krainy marzeń. Kraina znajduje się na jednej z wysp na oceanie. Woda, która otacza wyspę jest tak przejrzysta, że kiedy patrzę na nią widzę całą podwodną krainę. W pewnej chwili spośród morskiej piany wynurza się postać pięknej syreny. Przez chwilę wsłuchuję się w jej cudny śpiew. Nagle syrena milknie, podpływa do mnie i mówi, że może spełnić moje marzenie. Ja proszę ją, by zabrała mnie do swego podwodnego królestwa. Chcę obejrzeć podwodny pałac, spacerować po rafach koralowych, huśtać się na wielkich muszlach. To jest moje marzenie, a o czym wy marzycie? Zastanówcie się nad tym, słuchając jeszcze przez chwilę zaczarowanej muzyki dobiegającej z „podwodnego królestwa”. Po wysłuchaniu bajki, dzieci opowiadają o swoich marzeniach…

Uczuciomierz

Uczestnicy, leżąc na ziemi z zamkniętymi oczami, słuchają fragmentu muzyki klasycznej zróżnicowanej pod względem: tempa, dynamiki, nastroju. Prowadzący prosi dzieci, by za pomocą określonych części ciała, pokazały różne stany emocjonalne, np. pokaż jak: twoje nogi złoszczą się, twoja buzia jest bardzo smutna, twoje ręce cieszą się, twoje palce są zmęczone, twoje kolana są zamyślone, twoje ciało jest zrelaksowane…

Uczestnicy ukazują różne stany emocjonalne za pomocą mimiki, gestu, ruchu w rytm muzyki. Na zakończenie prowadzący zwraca się do dzieci z pytaniem dotyczącym uczuć, jakie towarzyszą im w trakcie i po skończeniu zabawy.

Joga zwierząt

Drukujemy karty zwierząt w pozycjach ćwiczeń gimnastycznych. Obrazki są dostępne w Internecie. Następnie takie obrazki pokazujemy dzieciom. Zadaniem dzieci jest zrobienie takiej figury jak zwierzątko i wytrzymanie w niej określoną ilość sekund. Nie zapominamy o oddechu.

Po co bawić się w uważność?

Zabaw wyciszających jest wiele. Przedstawione przeze mnie przykłady są jedynie małą inspiracją. Pozwól, że na koniec jeszcze powiem Ci, po co bawić się w uważność.

Zabawy w uważność poprawiają sposób funkcjonowania mózgu, pozwalają się skoncentrować, wyciszyć. Koncentracja na oddechu, ćwiczenia bycia tu i teraz, poprawiają samopoczucie, obniżają stres oraz prawdopodobieństwo wystąpienia stanów depresyjnych. Wyciszenie dzieci na zajęciach sprawi, że lepiej poradzą sobie one z kolejnymi wyzwaniami, poprawią zdolność refleksyjnego myślenia, czy też umiejętność radzenia sobie z emocjami.

A jeśli szukasz więcej inspiracji dotyczących zabaw, które możesz wykorzystać na zajęciach tanecznych w przedszkolu lub szkole, znajdziesz je w moim ebooku “101 aktywnych zabaw dla dzieci”.